In Nederland en België worden regelmatig prikkelarme cultuurdagen georganiseerd. Ben je gevoelig voor prikkels dan kan ook jij nu op een comfortabele manier kunst en cultuur ervaren. Deze dagen zijn speciaal ontworpen om rekening te houden met iedereen die last heeft van prikkelgevoeligheid, zoals HSP’s, mensen met autisme, ADHD of sensorische overgevoeligheid. Denk hierbij aan FNS en tinitus.
Goed plannen.
Je herkent het vast wel. Er is een geweldige tentoonstelling waar je graag naartoe wilt. Als je prikkelgevoelig bent dan heb je meer opties dan de mensen die geen last ervaren van prikkels. Die hoeven alleen te bedenken wanneer ze gaan.
Jouw opties zijn lastiger. Wel of niet gaan? De hele week of een paar dagen voor en na het bezoek wat meer rust pakken. Er zonder extra rust heen gaan en weten dat je de dagen erna compleet van de rel bent. Of je kiest ervoor dit evenement te laten schieten en koopt een mooi kunstboek. Ben je prikkelgevoelig dan zal je veel vaker moeten plannen dan anderen. En al dat plannen? Dat geeft verdorie ook weer sneller stress.
Tijdens prikkelarme cultuurdagen worden diverse culturele instellingen, zoals musea, theaters, bioscopen en bibliotheken, aangepast tot een minder overweldigende omgeving. Hierbij wordt rekening gehouden met verlichting, geluid, drukte en andere sensorische prikkels die normaal gesproken aanwezig zijn tijdens reguliere culturele evenementen.
Aanpassingen.
Enkele aanpassingen die op deze dagen kunnen worden gedaan, zijn onder andere:
- Verminderde verlichting: Fel licht is vaak overweldigend voor mensen met prikkelgevoeligheid. Tijdens prikkelarme dagen wordt de verlichting vaak gedimd of worden felle lichten uitgeschakeld.
- Geluidsbeperking: Harde geluiden kunnen storend zijn voor mensen met prikkelgevoeligheid. Geluidsniveaus worden daarom vaak verlaagd of beperkt tijdens deze dagen. Bijvoorbeeld, in bioscopen kunnen de volumes van films worden verlaagd.
- Beperkte drukte: Om een rustige en minder drukke omgeving te creëren, kan het aantal bezoekers worden beperkt. Dit helpt mensen met prikkelgevoeligheid om zich op hun gemak te voelen zonder overweldigd te raken door grote menigten.
- Sensorische ruimtes: Sommige locaties bieden speciale sensorische ruimtes aan waar bezoekers even kunnen ontspannen als ze overprikkeld raken. Deze ruimtes zijn vaak voorzien van comfortabele stoelen, zachte verlichting en andere kalmerende elementen.
Het doel van prikkelarme cultuurdagen is om een inclusieve cultuurervaring te bieden aan mensen met prikkelgevoeligheid. Door de omgeving aan te passen en rekening te houden met individuele behoeften, kunnen mensen die anders moeite zouden hebben om culturele evenementen bij te wonen, toch genieten van kunst en cultuur.
Wie doen er mee?
Het is belangrijk te weten wanneer de diverse prikkelarme cultuurdagen gehouden worden anders kom je alsnog van een koude kermis thuis.
Voor Nederlandse evenementen is er de prikkelarme cultuuragenda. Voor Vlaanderen heb ik deze sites gevonden.
Autismevriendelijk Vlaanderen (https://www.autismevriendelijkvlaanderen.be/): Deze website richt zich op autismevriendelijke initiatieven in Vlaanderen en kan informatie bieden over prikkelarme cultuurdagen en andere evenementen.
Licht en Liefde (https://www.lichtenliefde.be/): Deze organisatie in Vlaanderen zet zich in voor mensen met een visuele beperking, maar biedt ook informatie over toegankelijkheid en inclusie in bredere zin, inclusief culturele evenementen.
Inter Vlaanderen (https://www.intervlaanderen.be/): Deze organisatie richt zich op inclusie van mensen met een verstandelijke beperking en kan informatie verstrekken over toegankelijke culturele evenementen in Vlaanderen.